Ekonomia pozytywna w jednym zdaniu: o co tu w ogóle chodzi? Ekonomia bardzo często kojarzy się z emocjami i ocenami: „podatki są za wysokie”, „płaca minimalna jest za niska”, „banki są chciwe”, „państwo powinno więcej pomagać”. Tymczasem klasyczna ekonomia na początku wcale nie pyta: czy to sprawiedliwe?, tylko co się stanie, jeśli…?. Ekonomia pozytywna to … Dowiedz się więcej
Słyszysz wszędzie o ETF-ach, ale gdy próbujesz doczytać szczegóły, szybko trafiasz na gęstą ścianę żargonu? Spokojnie – nie musisz być zawodowym inwestorem, żeby zrozumieć, jak działają fundusze ETF. W tym tekście krok po kroku przejdziemy od „ETF co to jest?” do praktycznego „jak zacząć?”, cały czas w normalnym języku i z przykładami liczbowymi dostosowanymi do … Dowiedz się więcej
„Czym jest CPC?” – to jedno z pierwszych pytań, które zadaje sobie początkujący marketer, przedsiębiorca albo twórca kampanii reklamowych online. W świecie, w którym niemal każdy biznes przenosi się do internetu, zrozumienie modelu kosztu kliknięcia przestaje być ciekawostką, a staje się warunkiem sensownego wydawania pieniędzy. To właśnie CPC bardzo często decyduje o tym, czy kampania … Dowiedz się więcej
W skrócie: Czym jest RPM i po co Ci ta metryka RPM (Revenue per Mille) to przychód przypadający na 1000 wyświetleń — strony, materiału wideo albo innego nośnika. To metryka “z perspektywy wydawcy”: wskazuje, ile faktycznie zarabiasz z tysiąca odsłon, uwzględniając różne strumienie wpływów (reklamy display, wideo, subskrypcje, afiliacje — zależnie od platformy). W systemach … Dowiedz się więcej
W gospodarce słowa „za darmo” brzmią jak obietnica bez cienia: lekkie, kuszące, owijające realność w bibułę. A jednak ekonomista, gdy słyszy „gratis”, odruchowo szuka rachunku — jeśli nie na paragonie, to w kosztach alternatywnych, w podatkach, w jakości, w czasie, w środowisku. Rzadkość zasobów nie jest kaprysem — jest warunkiem świata, w którym każdy nasz … Dowiedz się więcej
Dlaczego ekonomia patrzy z dwóch perspektyw? Wyobraź sobie, że trzymasz w dłoniach dwa szkła: lupę i mapę. Lupa pozwala odczytać cenę na metce, zauważyć, jak klient zmienia decyzję po przecenie o 10% i jak piekarnia reaguje na wzrost kosztu mąki. Mapa pokazuje natomiast, dokąd zmierza całe miasto — czy rośnie, kurczy się, korkuje, a może … Dowiedz się więcej
Czym jest ekonomia? Dlaczego dotyczy każdego z nas Ekonomia zaczyna się w momencie, gdy musisz wybrać: uczyć się do klasówki czy dorobić kilkadziesiąt złotych po lekcjach; kupić bilet miesięczny czy płacić za jednorazówki; odkładać na poduszkę finansową czy inwestować. To nauka o wyborach w świecie ograniczonych zasobów – o tym, jak ludzie, firmy i państwa … Dowiedz się więcej
Uczenie maszynowe (machine learning, ML) to dziedzina informatyki i sztucznej inteligencji zajmująca się algorytmami, które dzięki doświadczeniu (danym) poprawiają swoją skuteczność w rozwiązywaniu zadań oraz generalizują na nowe przypadki. Klasycznie przywołuje się dwa ujęcia definicyjne: Arthur L. Samuel (1959) opisywał ML jako „zdolność komputerów do uczenia się bez jawnego programowania”, co ukazał na przykładzie programu … Dowiedz się więcej
RAG (Retrieval-Augmented Generation) to kluczowa technika w dziedzinie AI, która łączy mechanizmy wyszukiwania informacji z generowaniem tekstu przez duże modele językowe (LLM). RAG (Retrieval-Augmented Generation) pozwala modelom AI na dostęp do zewnętrznych, aktualnych danych, co znacząco poprawia jakość odpowiedzi. Wyobraź sobie bibliotekę: zamiast polegać wyłącznie na pamięci bibliotekarza (parametry modelu), RAG umożliwia szybkie przeszukanie półek … Dowiedz się więcej
W dzisiejszym świecie sztucznej inteligencji (AI) i uczenia maszynowego (ML), duże modele językowe stały się kluczowym elementem rewolucji technologicznej. Co to jest LLM? To skrót od Large Language Model, czyli duży model językowy – zaawansowany algorytm AI, który przetwarza, rozumie i generuje tekst podobny do ludzkiego na podstawie ogromnych zbiorów danych. Modele te, takie jak … Dowiedz się więcej